Ο άνθρωπος στον οποίο οφείλεται ο μύθος του «Άγιαξ της Ηπείρου», ο προπονητής εκείνης της σπουδαίας ομάδας, Γκόμεζ Ντε Φαρία (φώτο δεξιά), «έφυγε» σήμερα από τη ζωή σε ηλικία 81 ετών.
Ο Ντε Φαρία ,που αποκαλούταν από τους φιλάθλους του ΠΑΣ Γιάννινα και «στρατηγός», είχε έρθει στην Ελλάδα το 1971 και ανέλαβε την ομάδα του ΠΑΣ, όπου με την τότε διοίκηση του αείμνηστου Τσουκανέλη έφεραν στην ομάδα τους Αργεντινούς για να αρχίσει να δημιουργείται μαζί με τους υπόλοιπους Έλληνες παίκτες ο μύθος του «Άγιαξ της Ηπείρου».
Η κηδεία του Ντε Φαρία θα γίνει το Σάββατο στις 3 μ.μ. στο Νεκροταφείο Χολαργού.
Διαβάστε μια παλαιότερη συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στον Αλέκο Καρύτσα για το λεύκωμα των Blue Vayeros για τα 40+1 χρόνια ιστορίας του ΠΑΣ Γιάννινα.
BV: Ποιος είναι όμως ο Γκομέζ Ντε Φαρία;
Ντε Φαρία: Γεννήθηκα στην Πορτογαλία και μετά οι γονείς μου μετανάστευσαν στην Ν. Αμερική. Εκεί έπαιξα μπάλα στην Τσακαρίτα και όπως όλοι οι νέοι παντρεύτηκα και είχα την τύχη η γυναίκα μου να είναι Ελληνίδα, η Μαριάνθη καθηγήτρια χορού, με την οποία έχω κάνει δυο παιδιά. Πήγα και πήρα δίπλωμα προπονητή παρακολουθώντας σεμινάρια στο Περού, μαζί με τον μεγάλο Ζαγκάλ της Εθνικής Βραζιλίας, τον Αργεντινό Βελντελγίβιτεφ και άλλους μεγάλους παίχτες. Δούλεψα σαν προπονητής έξι μήνες στην Ν. Αμερική και κάποια στιγμή αποφασίσαμε να έρθουμε στην Ελλάδα μετά από πρόσκληση συγγενών της γυναίκας μου (ενός θείου της). Ήμουν τότε 33-34 χρονών. Με το που ήρθαμε στην Ελλάδα, Μάρτη του 71, πήγαμε κατευθείαν στα Γιάννινα. Είχα τότε επαφή με κάποιον κύριο από την Γ.Γ. Αθλητισμού που είχε σχέση με τα Γιάννινα και σε μια συζήτηση μετά με τον κ. Τσουκανέλη αποφασίσαμε να αναλάβω τον ΠΑΣ.
BV: Βρήκες εκείνη την εποχή το ποδόσφαιρο στην Ελλάδα σε σχέση με την Αργεντινή;
Ντε Φαρία: Καμία σχέση. Πολύ κατώτερο επίπεδο. Πρώτα – πρώτα εκεί είχαμε χόρτο στα γήπεδα και εδώ ήταν ξερά εκτός από ορισμένα.
BV: Ο κόσμος πως ήταν στα Γιάννινα;
Ντε Φαρία: Φανταστικός!! Με το που πήγα για πρώτη φορά να δω το γήπεδο…ξερό… είπα: «που ήρθα, τι ζητάω εγώ εδώ;». Όταν έγινε ο πρώτος αγώνας όμως και είδα το γήπεδο γεμάτο και τον κόσμο να έχει τόσο πάθος, τρελάθηκα. Τόσο πάθος και αγάπη για την ομάδα δεν είχα ξανασυναντήσει πουθενά. Ούτε στην Αργεντινή… Φανταστικός κόσμος… Ένα από τα μεγαλύτερα στηρίγματα της ομάδα είναι από τότε ο λαός που ζείτε. Σε κάθε παιχνίδι εκτός έδρας είχαμε πενήντα έως εκατό πούλμαν να ακολουθούν την ομάδα.. Θυμάμαι ένα παιχνίδι στο Καραϊσκάκη με τον Ολυμπιακό που χάσαμε 1-0 στο 90΄ για το κύπελλο και υπήρχαν 40.000 κόσμος μέσα στο γήπεδο και 40.000 Γιαννιώτες έξω από το γήπεδο.
BV: Έχουμε και το ρεκόρ οπαδών στην Λεωφόρο Αλεξάνδρας…
Ντε Φαρία: Ναι με τον Ηλυσιακό 4-0 και 23.000 κόσμο. Αυτό για μένα ήταν κάτι εκπληκτικό. Στην Ελλάδα μια καινούρια ομάδα από την επαρχία, ειδικά στην δεκαετία 70-80, να έχει αυτό τον κόσμο!!! Ήταν τρομερό.
BV: Πως αποφασίσατε να έρθουν στα Γιάννινα οι Αργεντινοί;
Ντε Φαρία: Όταν ανάλαβα την ομάδα στα πρώτα επτά παιχνίδια είχα επτά ισοπαλίες. Ούτε έχανα αλλά και ούτε κέρδιζα. Είχα πρόβλημα στο γκολ. Τότε είχα δει έναν παίχτη στην Βέροια, τον Νταντέλη, που μου άρεσε. Ο κ. Τσουκανέλης (τότε πρόεδρος) έκανε μια επαφή βολιδοσκοπώντας αν μπορούμε να τον πάρουμε. Μόλις άκουσα εγώ την τιμή που του είπαν έπεσα από τα σύννεφα και είπα: «Πρόεδρο, με αυτά τα λεφτά θα πάω στην Αργεντινή και θα φέρω ένδεκα Αργεντινούς!!». Τελικά αποφασίσαμε να πάρουμε αυτούς που χρειαζόμαστε από εκεί. Ένα εκατομμύριο μας ζητήσανε τότε για τον Νταντέλη από την Βέροια κι εγώ έφερα έξι από την Αργεντινή με εφτακόσιες χιλιάδες…
BV: Επτά αγώνες λοιπόν επτά ισοπαλίες. Άρα μιλάμε τότε για μια μέτρια ομάδα.
Ντε Φαρία: Μέτρια ομάδα βάσει αυτών που είχα συνηθίσει εγώ. Με τα δεδομένα της Αργεντινής.
BV: Υπήρχαν κάποιοι παίχτες που ξεχώριζαν τότε;
Ντε Φαρία: Βεβαίως …Ο Σιόντης, ο Βέργος, ο Φίλιος, ο Τσουρλίδας ο Οικονομίδης. Ήταν καλοί παίχτες αλλά είχαμε πρόβλημα τρομερό από τα χαφ προς την επίθεση. Και αν προσέξετε, μετά από δική μου μελέτη, εκεί αποφάσισα να πάρω τους Αργεντινούς. Σε θέσεις κλειδιά που είδα ότι ο ΠΑΣ υπέφερε. Σε κυνηγούς και δυο οργανωτές. Στην άμυνα δεν ήθελα ξένους…
BV: Πήρες όμως και τερματοφύλακα..…
Ντε Φαρία: Μόνο τερματοφύλακα …γιατί υπήρχαν λόγοι.
BV: Πηγαίνεις λοιπόν Αργεντινή για να βρεις παίχτες… Πηγαίνεις για τους συγκεκριμένους ή έχεις κι άλλους στο μυαλό σου;
Ντε Φαρία: Πηγαίνω για τους συγκεκριμένους γιατί τους είχα εντοπίσει από καιρό και τούς ήξερα πολύ καλά. Είχα στο μυαλό μου και κανά δυο ακόμη αλλά δεν μπορούσαν να έρθουν είτε για οικογενειακούς λόγους, είτε γιατί δεν τους έδιναν οι ομάδες τους χωρίς σοβαρά οικονομικά ανταλλάγματα. Βλέπεις εμείς θέλαμε να πάρουμε παίχτες μόνο τζάμπα. Και πήραμε…
BV: Ποιόν πλησιάζεις πρώτα;
Ντε Φαρία: Μιλάω πρώτα με τον Γκλασμάνη και μετά με τον Παστερνάκη που παίζανε τότε ήδη τέσσερις με πέντε μήνες στην Βενεζουέλα και τους ήξερα από εκεί. Είκοσι τριών με είκοσι τεσσάρων χρονών ήταν τότε. Ήταν γνωστά ονόματα και ο Παστερνάκης έπαιζε στην Α΄ εθνική. Ο Παστερνάκης ήταν ο μόνος από τα έξι παιδιά που έπαιζε στην Α΄ Εθνική. Οι άλλοι ήταν παίχτες Β΄ και Γ΄ εθνικής. Αλλά καλοί παίχτες. Και η Β΄ Εθνική και η Γ΄ έχει πολλές φορές καλύτερους παίχτες από αυτούς που παίζουν στην Α΄ Εθνική…
BV: Το επίπεδο της Ελλάδας άλλωστε ακόμη και τώρα δεν είναι και ανώτερο από την Β΄ ή Γ΄ Εθνική της Αργεντινής…
Ντε Φαρία: Ακριβώς. Μετά πλησίασα τον Κοντογεωργάκη που έπαιζε στην Αργεντινή στην Κονμινικασιόν, ομάδα Γ΄ εθνικής. Ήταν τότε 19-20 χρονών.
BV: Ο πατέρας του λένε ότι ήταν μεγάλος παίχτης..
Ντε Φαρία: Όχι μεγάλος παίχτης…Ήταν αστέρι. Έπαιξε στην Μίλαν και την Γιουβέντους, Έπαιξε και στην εθνική Αργεντινής και ήταν πάρα πολύ μεγάλος παίχτης. Για δυόμισι μήνες ήταν και προπονητής στον ΠΑΣ. Έτυχε να είναι στην Ελλάδα την χρονιά που ανέβηκε η ομάδα στην Α΄ Εθνική και αντικατέστησε τότε τον Αλέφαντο προς το τέλος της σεζόν..
BV: Έρχονται λοιπόν αμέσως όλοι στην Ελλάδα;
Ντε Φαρία: Όχι όλοι μαζί γιατί είχα κανονίσει με τον κ. Τσουκανέλη, με εντολή κάποιου σημαντικού προσώπου από την Αθήνα, να φέρουμε τρεις τον Δεκέμβρη και τρεις το καλοκαίρι για να μην προκαλέσουμε το Ελληνικό αίσθημα. Έτσι πήραμε αυτούς τους τρεις μόνο τον Δεκέμβρη…Δεν ξέρανε καν τι είναι η Ελλάδα, αλλά εγώ τους είχα μιλήσει με τα καλύτερα λόγια.
BV: Παρουσιάζονται λοιπόν τον Δεκέμβρη τρεις Αργεντινοί στα Γιάννινα. Περίεργοι τύποι για τα δεδομένα της τοπικής κοινωνίας. Μακριά μαλλιά, ξεβαμμένα μπλουτζίν σανδάλια… Πως βλέπουν τα Γιάννινα;
Ντε Φαρία: Τα παιδιά στους πρώτους μήνες ώσπου να προσαρμοσθούν περάσανε δύσκολα.
BV: Τους κακοφάνηκε;
Ντε Φαρία: Όχι…αλλά το φαγητό, η γλώσσα, οι συνήθειες ήταν διαφορετικά. Το χειρότερο δε γι αυτούς ήταν το ξερό γήπεδο που δεν είχαν ξαναδεί ποτέ μέχρι τότε.
BV: Είχαν εσένα όμως…
Ντε Φαρία: Ναι και γι αυτό κατάφερα να τους κρατήσω…Ήταν και ο κύριος Τσουκανέλης που πάντα ήταν δίπλα μου και έλυνε όλα τα προβλήματα αμέσως.
BV: Ποιος δυσκολεύτηκε περισσότερο να προσαρμοστεί;
Ντε Φαρία: Ο Κοντογεωργάκης. Και μάλιστα υπήρξαν τότε και δυο παράγοντες που έλεγαν πως δεν κάνει και έπρεπε να φύγει. Άργησε να προσαρμοστεί και δεν έδειχνε αυτό που ήτανε. Το ξερό γήπεδο ήταν ότι χειρότερο γι αυτόν που ήταν ένα παίχτης εξαιρετικά τεχνίτης και γρήγορος…Κατάφερα όμως να τους πείσω ότι αυτό είναι δική μου απόφαση, τους γνωρίζω όλους πολύ καλά και σιγά – σιγά θα παίξει κι ο Κοντογεωργάκης αυτό που πρέπει. Και δικαιώθηκα. Ο Κοντογεωργάκης είναι ο μόνος που έπαιξε και στην εθνική Ελλάδος!!
BV: Ο κόσμος πως τους υποδέχεται;
Ντε Φαρία: Πολύ καλά. Τους αγάπησε αμέσως. Όλοι είχαν τρελαθεί. Αυτό το ένα -δυο που έκαναν στο γήπεδο δεν το είχαν ξαναδεί στην Ελλάδα…Αυτό στην Αργεντινή ήταν συνηθισμένο, στην Ελλάδα πρωτόγνωρο. Γι αυτό εγώ από το κέντρο και μπροστά δεν ήθελα Έλληνες. Για να μην δυσκολεύουν τα πράγματα. Ήθελα μια σχολή μόνη από το κέντρο και μπροστά …και αυτό δόξα το θεό πέτυχε. Στην άμυνα όμως ήθελα μόνο Έλληνες. Δεν ήθελα ξένους. Ο Έλληνας είναι καλύτερος αμυντικά. Έχει φιλότιμο, πείσμα εγωισμό. Δεν θέλει να χάνει. Από το κέντρο και μπροστά, στη επίθεση, θέλει μια μπάλα μόνος του. Δεν δίνει εύκολα την μπάλα.
BV: Έρχονται επίσης τότε και πολλοί ακριβοπληρωμένοι ξένοι παίχτες στις μεγάλες ομάδες …και αποτυγχάνουν. Ο Ολυμπιακός ας πούμε φέρνει Πολέτι, Νικολάου, Άλτσιμπαρ σκέτη απάτη και έρχεσαι εσύ φέρνοντας έξι Αργεντινούς με …ψίχουλα από το πουθενά και είναι παιχταράδες…
Ντε Φαρία: Όλοι με παίρνανε τηλέφωνα τότε…Πρώτα – πρώτα εγώ όλους τους ήξερα…Μετά ο Π.Α.Ο και ο Ο.Σ.Φ.Π. φέρανε παίχτες που δεν ήταν επιλογή του προπονητή τους…Τους έφερναν οι μάνατζερ. Ο Πολέτι ήρθε άλλωστε 34 χρονών…
BV: Μεγάλος αλλά ήταν όνομα όμως..
Ντε Φαρία: Δεν μου λέει κάτι αυτό…Είναι τα αστέρια αυτά που είναι στον ουρανό…όχι εδώ. Ήταν… Το ήταν δεν με απασχολεί.. Το αύριο με νοιάζει…Ή ο Άλτσιμπαρ, ο Νικολάου, το ίδιο… Έφερε και ο Παναθηναϊκός τον Γκραμάχο, τον Ντεμέλο, που ήταν καλός αλλά για άλλα πράγματα…δεν είχε έρθει για να παίξει μπάλα στη Ελλάδα. Την ξέρουμε όλοι την ιστορία. Εγώ πήγα να πάρω παίχτες και ο μεγαλύτερος ήταν 24 χρονών…ο Γκλασμάνης με τον Παστερνάκη…Ένα χρόνο μικρότερος ο Αλβαρέζ, μετά ο Μοντέζ, μετά ο Λίσα και μικρότερος όλων ο Κοντογεωργάκης. Ήξερα τι ήθελα και γιατί τους ήθελα…
BV: Εκείνη την εποχή και η Καλαμάτα επίσης έφερε έξι Αργεντινούς… Δεν κατάφερε όμως να πετύχει αυτό που πέτυχε ο ΠΑΣ. Τι παραπάνω είχαν τα Γιάννινα ή …δεν είχε φέρει το ίδιο καλούς παίχτες;
Ντε Φαρία: Όχι κι εκεί υπήρχαν καλοί παίχτες…Μάνα, Εσπινόζα, Βάλλιαν, Κανιχέιβιτς. Αλλά ήταν θέμα χημείας. Πρώτα – πρώτα εκεί προπονητής ήταν Γιουγκοσλάβος. Καμία σχέση με κουλτούρα Αργεντινών και το να δουλεύει ένας Γιουγκοσλάβος με έξι Αργεντινούς και δεκαπέντε Έλληνες ήταν πρόβλημα.
BV: Στα Γιάννινα υπήρξε ποτέ πρόβλημα στις σχέσεις Ελλήνων και Αργεντινών παιχτών; Είχαμε περιπτώσεις … «ομοεθνικών κλικών»; Πως τους δέχθηκαν δηλαδή οι Έλληνες; Δεν τους πείραξε που χάσανε κάποιοι την θέση τους; Που βγήκαν εκτός ομάδας;
Ντε Φαρία: Τους δέχθηκαν πολύ καλά. Και δεν τους πείραξε τίποτε. Εγώ θυμάμαι μερικούς παίχτες σαν τον Μάντο, τον Σιόντη, τον Τσουρλίδα, τον Γραμμενιάτη που μου έλεγαν «κ. Φαρία κάνε ότι θες, μένουμε και στον πάγκο δεν πειράζει, η ομάδα να πάει καλά, να κάνει νίκες να παίρνουμε κι εμείς τα πριμ».
BV: Έπαιζαν δεν έπαιζαν δηλαδή είχαν το ίδιο πριμ..
Ντε Φαρία: Ναι είχαν και αυτοί όφελος από τα πριμ. Θυμάμαι για κάθε αγώνα που κερδίζαμε παίρναμε 4000 δραχμές πριμ και τα παιδιά είχαν πολύ όφελος. Εγώ στα δυο χρόνια που ήμουν προπονητής δεν είχα ποτέ πρόβλημα με τους Έλληνες κι αυτό με είχε εντυπωσιάσει. Πρόσεξα δε πως μετά από δυο μήνες ο Γκλασμάνης, ο Παστερνάκης και ο Κοντογεωργάκης κάνανε πολύ καλές φιλίες με τους Έλληνες, με αποτέλεσμα όταν το καλοκαίρι ήρθαν οι Αλβαρέζ, Μοντέζ και Λίσα να προσαρμοσθούν αμέσως και πιο εύκολα.
BV: Πόσα χρήματα παίρνανε τότε οι Αργεντινοί;
Ντε Φαρία: Εγώ είχα κανονίσει και είχα ζητήσει να μην πάρουν ούτε λίγα ούτε και υπερβολικά πολλά. Είχα ζητήσει μάλιστα από τον κ. Τσουκανέλη να παίρνουν όλοι τα ίδια χρήματα ώστε να μην αισθάνεται κανένας αδικημένος. Έπαιρναν τότε εκατόν είκοσι χιλιάδες δραχμές το χρόνο και το σπίτι πληρωμένο.
BV: Οι υπόλοιποι τρεις λοιπόν έρχονται καλοκαίρι… Ήδη είχαν συμφωνήσει. Αλήθεια που παίζανε;
Ντε Φαρία: Ο Λίσα και ο Μοντέζ έπαιζαν στην Κομονικασιόνε, στην ομάδα του Κοντογεωργάκη. Ο Αλβαρέζ στην Πάνφιαντ, ομάδα Β΄ εθνικής τότε, σήμερα είναι στην Α΄.
BV: Έρχονται όλοι σαν ξένοι;
Ντε Φαρία: Όχι. Δεν επιτρεπόταν οι ξένοι τότε στην Β΄ εθνική. Ήρθανε όλοι σαν ομογενείς. Αργότερα που πήγε να υπάρξει κάποιο πρόβλημα γίνανε όλοι Έλληνες πηγαίνοντας τρεις τέσσερις μήνες στρατιώτες.
BV: Ποιος ενήργησε τότε για να γίνουν Έλληνες;
Ντε Φαρία: Αυτό οφείλεται αποκλειστικά και μόνο σε έναν τότε υπουργό από τα Γιάννινα.
BV: Τον Αβέρωφ; Υπουργό Εθνικής Αμύνης τότε.
Ντε Φαρία: Ναι, σε αυτόν. Σήμερα όλα τα παιδιά έχουν Ελληνικό διαβατήριο χάρη σε αυτόν. Έκανε πολύ καλό και στην ομάδα και στα παιδιά. Στα χαρτιά τότε είχαν γράψει πως έγιναν Έλληνες για λόγους «εθνικής ανάγκης»…
BV: Για να δούμε λοιπόν σε ποιους στηρίχθηκες εκείνη την εποχή… Τερματοφύλακας ο Λίσα. Ατάραχος με το καπελάκι του, συνήθιζε να βγαίνει μέχρι το κέντρο και καθισμένος στις φτέρνες να παρακολουθεί τον αγώνα. Έτσι κι αλλιώς τότε μες τα Γιάννινα δύσκολα περνούσαν το κέντρο οι αντίπαλοι.
Ντε Φαρία: Για την Ελλάδα ήταν ότι καλύτερο υπήρχε. Καλός ήταν και ο Μπέκας που έπαιζε πριν, αλλά ο Λίσα ήταν άλλο πράγμα.. Ήσυχος άνθρωπος πολύ μεθοδικός και ήρεμος. Άνθρωπος που δεν του καιγόταν καρφί για τίποτε, πέρα βρέχει, και αυτό ήταν πολύ καλό σε ένα τερματοφύλακα γιατί είχε το στοιχείο της ψυχραιμίας. Σε αυτό ήταν καταπληκτικός. Τι έγινε μετά από κάποια χρόνια δεν ξέρω.
BV: Δεξιά στην άμυνα ο Γραμμενιάτης και αριστερά ο Τσουρλίδας.
Ντε Φαρία: Όταν πήγα στα Γιάννινα μέτρησα όπως είπα επτά ισοπαλίες σε επτά αγώνες. Ο Γραμμενιάτης και ο Τσουρλίδας ήταν οι κυνηγοί. Είδα ότι δεν αντιπροσώπευαν σαν επιθετικοί αυτά τα προσόντα που ήθελα εγώ. Εγώ δεν θέλω ο επιθετικός να κάνει δέκα ευκαιρίες και να κάνει ένα γκολ. Εγώ θέλω ο επιθετικός να κάνει δυο ευκαιρίες και να κάνει ένα γκολ. Είχαν όμως τόσα άλλα προσόντα που τα εκμεταλλεύτηκα και τους έφερα πίσω κάνοντάς τους πλάγια μπακ. Αν δεν τους έκανα τότε εγώ αμυντικούς ζήτημα είναι αν θα παίζανε ποδόσφαιρο ένα δυο χρόνια ακόμη.
Και παίξανε επτά-οχτώ χρόνια σαν πλάγια μπακ με μεγάλη επιτυχία. Παρόλο που γίνανε αμυντικοί στα είκοσι επτά τους. Τότε ποτέ μα ποτέ δεν περίμενα πως θα προσαρμοζόταν τόσο γρήγορα και επιτυχημένα δυο επιθετικοί να γίνουν αμυντικοί με τόσο μεγάλη απόδοση.
BV: Σαν χαρακτήρες;
Ντε Φαρία: Πολύ καλά παιδιά και ποτέ δεν δημιούργησαν πρόβλημα.
BV: Στο κέντρο της άμυνας;
Ντε Φαρία: Σιόντης, Φίλης και Βέργος με πιο βασικούς τους Σιόντη και Βέργο που ήταν πολύ μεγάλα σέντερ μπακ. Ο Βέργος είχε και κάποιο πρόβλημα (ακοής) που όμως δεν τον εμπόδιζε να έχει πολύ καλή απόδοση.
BV: Ο Σιόντης εκείνη την εποχή χρίζεται και ο αρχηγός αυτής της ομάδας;
Ντε Φαρία: Ναι. Ο Σιόντης ήτανε ένα παιδί που το σεβάστηκα πολύ γιατί είχα καταλάβει πως ξέφευγε στην μόρφωση από του άλλους…Ήταν μορφωμένο παιδί..
BV: Υπήρξε ο μεγάλος αρχηγός του ΠΑΣ σαν ποδοσφαιριστής
τελικά ο Σιόντης;
Ντε Φαρία: Για εμένα ήταν ο πιο κατάλληλος άνθρωπος για να γίνει αρχηγός.
Είχε τον καθολικό σεβασμό τόσο από τους Έλληνες όσο και από τους ξένους. Με τον Γιώργο είχαμε άριστη συνεργασία δεν είχα ποτέ κανένα πρόβλημα μαζί του.
Θυμάμαι ένα παιχνίδι που παίζαμε με τον ΟΦΗ στην Κρήτη και ταξιδεύαμε με το αεροπλάνο. Με εντυπωσίασε η κουβέντα που κάναμε γιατί κατάλαβα πως αυτά που μου έλεγε ήταν μόνο προς όφελος της ομάδας. Και εγώ είχα περάσει μια γραμμή πως «Το αστέρι ήταν η ομάδα.. Άλλα αστέρια δεν υπάρχουν εδώ κάτω. Στον ουρανό υπάρχουν τα αστέρια» και αυτό είχα καταφέρει να το περάσω.
BV: Πάμε στο κέντρο τώρα…Μάντος;
Ντε Φαρία: Εκεί είχα το λιοντάρι του ΠΑΣ Γιάννινα. Τον Μάντο. Ήσυχο παιδί αλλά ταύρος στο γήπεδο. Παναγία βόηθα. Από τους πιο χρήσιμους παίχτες που είχα γιατί ήταν ο χαμάλης της ομάδας με την καλή έννοια. Ήταν το μεγαλύτερο εργαλείο που είχα εγώ στα Γιάννινα. Άκουσα πως αργότερα έμπλεξε σε κάτι περιπέτειες που δεν με ενδιαφέρει. Όσο τον είχα εγώ ήταν υπόδειγμα σαν άνθρωπος και σαν ποδοσφαιριστής. Τον καθιέρωσα αμυντικό χαφ, από δεξί μπακ που ήταν και έκανε μεγάλη καριέρα.
BV: Μοντέζ;
Ντε Φαρία: Δεξιά είχα τον Μοντέζ. Δεν χρειάζεται να μιλήσεις. Όλη η Ελλάδα ξέρει και μιλούσε γι αυτόν.
BV: Ο Μοντέζ ήταν επανάσταση για το Ελληνικό ποδόσφαιρο…
Ντε Φαρία: Από τους μεγαλύτερους τεχνίτες παίχτες που πέρασαν από τα Ελληνικά γήπεδα. Το προσόν του ήταν ότι δεν είχε μόνο δυο μάτια. Είχε έξι. Δυο μπροστά, δυο πίσω και δυο στα άκρα. Έβλεπε τα πάντα. Χωρίς να κοιτάει τον Τσουρλίδα του έβγαζε μπαλιά που για πολλούς ήταν τυφλή. Δεν ήταν βέβαια ποτέ τυφλή, απλώς ο άνθρωπος είχε την αίσθηση της κίνησης που θα έκανε ο συμπαίχτης του. Τσουρλίδας και Γραμμενιάτης, τα δυο πλάγια μπακ που ανέβαιναν και κατέβαιναν εκμεταλλεύονταν άριστα αυτές τις μπαλιές.
BV: Κοντά στον Μοντέζ και γενικά στους Αργεντινούς αναδεικνύονται λοιπόν και οι Έλληνες παίχτες…
Ντε Φαρία: Σίγουρα. Κατ αρχάς όλα τα άλλα παιδιά ανέβηκαν ψυχολογικά και στο ποδόσφαιρο ξέρεις, ο τομέας της ψυχολογίας είναι μεγάλο πράγμα. Και με τους Αργεντινούς οι Έλληνες απέκτησαν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στο εαυτό τους και δεν φοβόντουσαν πλέον κανέναν αντίπαλο.
BV: Σαν άνθρωπος πως ήταν ο Μοντέζ;
Ντε Φαρία: Ήταν λίγο περίεργος. Όχι προς το κακό. Ήταν ένας άνθρωπος που ότι ήθελε, ότι έβλεπε, έπρεπε να είναι τέλειο. Ήταν τελειομανής… Όπως ήταν μέσα στο γήπεδο έτσι ήταν και έξω από αυτό και στην ζωή του. Άψογος.
BV: Και τσαμπουκάς στο γήπεδο…
Ντε Φαρία: Καλά.. ..Και για τους έξι Αργεντινούς έκανε μόνος του Μοντέζ.
BV: Γκλασμάνης;
Ντε Φαρία: Ο Εργάτης. Ενενήντα λεπτά με ενενήντα χιλιόμετρα την ώρα…Ατέλειωτα πνευμόνια. Ο Γκλασμάνης στην αριστερή πλευρά, πήρε την θέση του Τσουρλίδα, έκανε εκατό χιλιόμετρα σε κάθε παιχνίδι. Ήταν πολύ καλό και ευαίσθητο παιδί. Πίστευε στα πάντα, ότι κι αν άκουγε από οποιονδήποτε και ακόμη και σήμερα έτσι είναι..
BV: Κοντογεωργάκης….
Ντε Φαρία: Ο μόνος που δυσκολεύτηκε να προσαρμοστεί, όμως μετά για να τον κόψεις έπρεπε να τον κόψεις με… «σφαίρα»…
Είχε το καλύτερο χιούμορ και αυτό χρειαζόταν στην ομάδα. Πάντα είχε κάτι να πει και το πέταγε την κατάλληλη ώρα στην κατάλληλη στιγμή. Σαν χαρακτήρας ήταν ότι καλύτερο. Ένα κομμάτι μάλαμα.
BV: Παστερνάκης; Λένε κάποιοι πως ίσως να ήταν και ο καλύτερος όλων.
Ντε Φαρία: Ήταν ο πιο έμπειρος. Είχε δώσει εξετάσεις σε μεγάλα παιχνίδια στην Αργεντινή. Έπαιξε Αργεντινή και Βενεζουέλα στην Α΄ Εθνική. Μετά τον ΠΑΣ αγωνίσθηκε και στον Άρη. Πολύ καλό παιδί αλλά είχε κάποιες ευαισθησίες.
BV: Αγαπούσε πολύ την γυναίκα του λέγανε τότε και γι αυτή έφυγε…
Ντε Φαρία: Ναι και γι αυτή …αλλά ο βασικότερος λόγος ήταν επειδή έφυγα εγώ. Σήμερα είμαστε κουμπάροι, του έχω βαφτίσει τον γιο.
BV: Αλβαρέζ;
Ντε Φαρία: Ήταν το παιδί με τις μεγαλύτερες οικονομικές δυσκολίες στην Αργεντινή από τους έξι που έφερα.
Ο Αλβαρέζ, προς τιμήν του είναι αυτό, σηκώνονταν από τις πέντε το πρωί για να ξεφορτώσει φορτηγά στην αγορά. Ήταν από τους παίχτες που αμέσως δέχθηκε να έρθει στην Ελλάδα για μια καλύτερη ζωή.
BV: Την βρήκε στα Γιάννινα, στην Ελλάδα;
Ντε Φαρία: Ναι.. Του άρεσε πάρα πολύ στα Γιάννινα και μετά περισσότερο στον Παναθηναϊκό λόγω οικονομικών.
BV: Αυτή λοιπόν είναι η σύνθεση του ΠΑΣ το 71-72, με τους Λίσα, Τσουρλίδας, Σιόντης, Βέργος, Γραμμενιάτης, Μάντος, Μοντέζ, Γκλασμάνης, Παστερνάκης, Αλβαρέζ, Κοντογεωργάκης…. Με προπονητή τον Γκομέζ ντε Φαρία και πρόεδρο τον Τσουκανέλη. Αυτός είναι και ο “AJAX της Ηπείρου” ;
Ντε Φαρία: Ναι… Αυτή είναι η ομάδα. Αυτοί οι παίχτες κράτησαν την ομάδα 10 χρόνια. Όλοι οι άλλοι προπονητές Αλέφαντος…Γεωργιάδης…που ήρθαν στηρίχθηκαν σε αυτή την ομάδα και δεν άλλαξαν τίποτε…Κινήθηκαν πάνω σε αυτόν τον κορμό.
BV: Οι άλλοι ποδοσφαιριστές που αναγκαστικά περνάνε σε δεύτερη μοίρα πως συμπεριφέρονται;
Ντε Φαρία: Κανένα πρόβλημα. Όλοι είναι αγαπημένοι και φίλοι. Παράπονα δεν μου έκανε ποτέ κανένας;
BV: Ο Μπέκας ας πούμε χάνει την θέση του από έναν ξένο. Τον Λίσα. Στενοχωριέται;
Ντε Φαρία: Ο Γιάννης ήταν πάρα πολύ καλό παιδί. Δεν νομίζω ότι στεναχωρήθηκε ούτε του κακοφάνηκε γιατί κατάλαβε πως έχασε την θέση του από κάποιον καλύτερο. Δεν ήταν κακός τερματοφύλακας αλλά εγώ τότε για την ομάδα που ήθελα να φτιάξω ήθελα στο τέρμα τον καλύτερο. Και ο Λίσα ήταν. Στα Γιάννινα εκείνη την εποχή άλλος τερματοφύλακας καλός δεν υπήρχε. Για άλλους Έλληνες δεν έψαξα καθόλου. Ήταν επικίνδυνες εποχές τότε…
BV: Θαυμαστός;
Ντε Φαρία: Καλός ποδοσφαιριστής. Ένα εργαλείο για όλες τις δουλειές, ειδικά για τις βρώμικες.
BV: Φίλιος;
Ντε Φαρία: Καλός. Από τα Τρίκαλα. Εδώ στην Αθήνα είναι τώρα. Αυτός ήταν στην αρχή το βασικό σέντερ μπακ. Δυνατό παιδί, ένας σκέτος βράχος, αλλά έχασε την θέση του από τον Βέργο, που για μένα ήταν καλύτερος.
BV: Οικονομίδης;
Ντε Φαρία: Καλό χαφ και μεγάλος τεχνίτης. Ήταν καλό παιδί και κατάλαβε πως δεν έχασε την θέση του από σύμπτωση ή από κατώτερο παίχτη (Μοντέζ). Ποτέ δεν δημιούργησε πρόβλημα.
BV: Από αυτή την ομάδα υπήρχε τότε κάποιος παίχτης, εκτός του Αλβαρέζ που έκανε μεταγραφή, που θα μπορούσε να ξεφύγει από το Γιαννιώτικα σύνορα και να κάνει καριέρα σε μεγάλη ομάδα;
Ντε Φαρία: Από του ξένους όλοι.
BV: Από τους Έλληνες;
Ντε Φαρία: Ο Γιώργος ο Σιόντης είχε τα περισσότερα καλά στοιχεία και ο Τσουρλίδας με τον Γραμμενιάτη από την στιγμή που τους πέρασα εγώ αριστερό και δεξιό μπακ αντίστοιχα. Κάνανε φανταστικά πράγματα. Αλλά τότε είχαν πλέον το βάρος της ηλικίας. Ήταν ήδη είκοσι επτά με είκοσι οκτώ χρονών.
BV: Για να δούμε λοιπόν. Πρώτη χρονιά κάνεις πρωταθλητισμό;
Ντε Φαρία: Στην αρχή όπως σου είπα δεν πάμε καλά. Επτά παιχνίδια ..επτά ισοπαλίες…Όταν τον Δεκέμβριο φέρνω τους τρεις αρχίζει η ομάδα να ρολάρει…
BV: Χτυπάει πρωτάθλημα;
Ντε Φαρία: Στις τελευταίες έξι αγωνιστικές κάτι πάει να γίνει αλλά από την Αθήνα …κάτι δεν πάει καλά.
BV: Δεν τον αφήνει η Αθήνα δηλαδή;
Ντε Φαρία: Δεν ξέρω.. Η Αθήνα, η Πάτρα, η Θεσσαλονίκη… δεν ξέρω.. Πάντως υπήρχε κάποια «λακκούβα».
Την επόμενη χρονιά πάμε πολύ καλά. Ταρίφα στα Γιάννενα κάθε ομάδας 3-4 ή 5 γκολ. Ξαφνικά όμως βλέπω σε ένα παιχνίδι με το Αιγάλεω δυο αποβολές. Το τραγικό ήταν πως εμείς είμαστε μπροστά και πάμε την επόμενη αγωνιστική στο Αίγιο. Ντέρμπυ κορυφής. Κερδίζει ο ΠΑΣ 0-2 στο Α΄ ημίχρονο. Ξεκινάει το Β΄ ημίχρονο και βλέπω… Κοντογεωργάκης κόκκινη… Βέργος κόκκινη. Τελειώνει το παιχνίδι 2-2. Αυτή την χρονιά άρχισα να καταλαβαίνω την νοοτροπία στην Ελλάδα. «Πρέπει να προσαρμοστείς εδώ λέω… Κάτι δεν πάει καλά»
Σε κάποιο γραφείο στην Αθήνα με τον κ. Τσουκανέλη συναντιόμαστε μ’ ένα μεγάλο όνομα και μου λέει καθαρά «μην σκοτωνόσαστε φέτος ανεβαίνει ο Απόλλων και του χρόνου εσείς»…
Εγώ μόλις ακούω αυτό λέω… « τι μας λέει τώρα, τρελός είναι»; Δυστυχώς δεν ήταν και ανέβηκε ο Απόλλων…
BV: Άρα δεν ισχύει πως μπορεί να μην θέλαμε κι εμείς να ανεβούμε εκείνη την χρονιά όπως ακούγεται…
Ντε Φαρία: Πάντα τα Γιάννινα ήθελαν, απλώς υπήρχε εμπόδιο και έπρεπε να ξεπεραστεί και αυτό το εμπόδιο λεγόταν Απόλλωνας. Γιατί ο Απόλλωνας είναι στην Αθήνα και ο Απόλλωνας τότε είχε «δόντια». Είχε αυτά τα «πολεμοφόδια» που δεν είχαμε εμείς. Είμαστε, μην ξεχνάς, 450 χιλιόμετρα μακριά από την Αθήνα.
Να σας φέρω ένα παράδειγμα για την Κέρκυρα, επειδή έχω δουλέψει στον Αθηναϊκό με τον Καλογιάννη (πρόεδρος παλιότερα του Αθηναϊκού και σήμερα της Κέρκυρας) δυο χρόνια και τον ξέρω. Η Κέρκυρα είναι στην Α΄ εθνική δυο φορές συνεχόμενα γιατί έχει τον Καλογιάννη, έναν άνθρωπο που ξέρει να κινείται. Ξέρει τι θέλει και ποιες πόρτες να χτυπήσει…
BV: Στα Γιάννινα δυστυχώς δεν είχαμε ποτέ τέτοιους παράγοντες..
Ντε Φαρία: Ναι. Παρ όλα αυτά όμως τα Γιάννινα στην δεκαετία 70-80 είχαν τόσο καλή ομάδα που κανένας δεν μπορούσε να της κάνει κακό…Μπορούσε να της κάνει σε ένα παιχνίδι, σε δύο …όχι όμως σε τριάντα.
BV: Την επόμενη χρονιά όμως η ομάδα χτυπάει πρωτάθλημα κι εσύ είσαι αυτός που έφερε τους έξι Αργεντινούς. Είσαι αυτός που έφτιαξε την ομάδα. Είσαι πλέον θρύλος κι όμως φεύγεις!!!
Ντε Φαρία: Στην δεύτερη χρονιά προς το τέλος, άρχισε να «κινεί τα νήματα» ο Παπαδόπουλος.
BV: Μπαίνει δηλαδή στην ιστορία του ΠΑΣ για πρώτη φορά ο Παπαδόπουλος. Τι άνθρωπος ήταν τότε σαν παράγοντας και που δεν τα βρίσκετε;
Ντε Φαρία: Σαν παράγοντας πιστεύω ότι ήθελε το καλό του ΠΑΣ Γιάννινα, αλλά είχε ορισμένες γνώμες που δεν συνδυάζονταν με τις δικές μου απόψεις. Με το Παπαδόπουλο δεν τα βρήκα γιατί εγώ έχω μια αρχή. Θέλω να περνάω την δική μου γραμμή. Αν κάποιος θα είναι υπεύθυνος εγώ θα είμαι…όχι θα είμαι υπεύθυνος γιατί σε άκουσα εσένα ή τον άλλον… Όχι.. όχι…Εγώ έχω μια γραμμή και δεν κάνω πίσω με τίποτε. Μου αρέσει να κάνω λάθος αλλά επειδή θα το έχω κάνει εγώ .Όχι γιατί θα είχα ακούσει άλλον. Ο Παπαδόπουλος δεν κατάλαβε πως άλλο ποδόσφαιρο και άλλο οι δουλειές που έκανε. Οι παίχτες έχουν συμβόλαιο, δεν είναι υπάλληλοι. Τους παίχτες τους πουλάς… Ενώ με τον Τσουκανέλη ήταν αλλιώς. Δηλαδή εγώ με τον Τσουκανέλη μέχρι τότε μπορούσαμε να κοιταζόμαστε στα μάτια, ήξερα τι θέλει και ήξερε τι θέλω εγώ…
BV: Ο Τσουκανέλης δηλαδή έχει φύγει;
Ντε Φαρία: Ο Τσουκανέλης δεν είναι πια ο ισχυρός άνδρας στην ομάδα…
BV: Άρα έχουμε μια καινούρια κατάσταση στην ομάδα που λέγεται Παπαδόπουλος που δεν σου ταιριάζει…Τι κάνεις τότε;
Ντε Φαρία: Τελικά έφυγα.. Τότε μάλιστα τα παιδιά που είχαν αναγνωρίσει ποιος τους έφερε στην ομάδα στεναχωρήθηκαν πολύ και μάλιστα θέλανε να φύγουν αλλά εγώ τους είπα να μείνουν γιατί έτσι γίνεται με τους προπονητές, ενώ αυτοί έχουν συμβόλαιο και πρέπει να παίξουν για τον ΠΑΣ Γιάννινα…Ένας όμως δεν έμεινε… ο Παστερνάκης. Την επόμενη χρονιά που έφυγα ο Π.Α.Σ Γιάννινα ανέβηκε στην Α΄ εθνική, αυτό ήταν άλλωστε και εντολή από την Αθήνα.
Και ανέβηκε με δέκα βαθμούς διαφορά από τον δεύτερο.
BV: Καλά, δεν μπορούσε να τον ανταγωνισθεί και κανένας…
Ντε Φαρία: Δεν μπορούσε…
Άκου, σε ένα φιλικό παιχνίδι που έκανα με τον Παναθηναϊκό εδώ ο συχωρεμένος Μαντζαβελάκης ( μεγάλος παράγοντας και επί σειρά ετών γενικός αρχηγός του Παναθηναϊκού) μου είπε: «Φαρία, αυτή την ομάδα που λέγεται ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΙΝΑ, που τον έχεις εσύ, αν φορούσε την φανέλα του Παναθηναϊκού θα έπαιρνε πρωτάθλημα στην Ελλάδα… οι ίδιοι παίχτες, απλώς να έχουν μια διαφορετική φανέλα πάνω τους…»
Το κατάλαβα εγώ τι εννοούσε ο άνθρωπος.
Δηλαδή η ίδια ομάδα που είχε ο ΠΑΣ, με το ίδιο υλικό, θα έπαιρνε πρωτάθλημα στην Ελλάδα αρκεί να φορούσε την φανέλα του Παναθηναϊκού… και να έπαιζε στην Αθήνα… και είχε δίκιο ο άνθρωπος…
BV: Με το που φεύγεις αναλαμβάνει…
Ντε Φαρία: Ο Αλέφαντος.
BV: Ο Αλέφαντος βοήθησε εκείνη την εποχή τον ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΙΝΑ ή ο ΠΑΣ τον Αλέφαντο;
Ντε Φαρία: Δεν ξέρω.. Αυτό που ξέρω είναι ότι το κρεβάτι ήταν στρωμένο. Το κρεβάτι ήταν στρωμένο και για τον Αλέφαντο και για τον Γεωργιάδη. Γιατί κανένας δεν έκανε καμιά προσθήκη στην ομάδα. Αυτοί οι παίχτες κράτησαν δέκα χρόνια αυτή την ομάδα.
BV: Ο μόνος που έκανε κάποιες σοβαρές προσθήκες ήταν ο Γκμοχ.
Ντε Φαρία: Ναι, αλλά ο κορμός πάλι ήταν ο ίδιος.
BV: Η παλιά συνταγή….Δεν άφησε και ομάδα άλλωστε ο Γκμοχ..
Ντε Φαρία: Ο κορμός ήταν ο ίδιος.
BV: Ήρθαν έξι παιχταράδες στα Γιάννινα, είναι δυνατόν να μην βγάλουμε άλλους έξι δίπλα σε αυτούς για τα επόμενα δέκα χρόνια;
Ντε Φαρία: Και ακόμη σήμερα μπορούν να βγάλουν. Απλώς δεν πρέπει να ακούς δεξιά και αριστερά. Πρέπει να δεις τι θέλει ο ΠΑΣ και να κινηθείς εκεί… όχι βάσει συμφερόντων και βάσει γνώμης μάνατζερ. Γιατί σήμερα ο προπονητής και οι παράγοντες, όλοι είναι συνδυασμένοι με μάνατζερ. Ποιος ξέρει τι ακριβώς συμβαίνει μεταξύ τους…
BV: Όταν ξεκίνησες αυτόν τον …AJAX πίστευες ότι ο ΠΑΣ θα είχε αυτή την κατάληξη που έχει σήμερα…ότι θα έπεφτε στην Γ΄ εθνική ή ότι θα κινδύνευε να διαλυθεί; Να μην μπορεί να βρει χρήματα…Φαινόταν αυτό ότι θα μπορούσε να συμβεί ποτέ;
Ντε Φαρία: Όχι..….όχι…όχι…Εγώ όταν πήγα στα Γιάννινα δεν πίστευα ότι αυτή η ομάδα θα μπορούσε να διαλυθεί τόσο γρήγορα, γιατί μετά τους Αργεντινούς ο ΠΑΣ ταλαιπωρήθηκε…και σαν ομάδα μόνο αυτά τα δέκα χρόνια που ήταν οι Αργεντινοί έχει να επιδείξει.
BV: Τι έφταιξε σε αυτό;
Ντε Φαρία: Φταίει ότι δεν υπήρξε διάδοχη κατάσταση. Δεν υπήρχε προγραμματισμός. Αυτά τα παιδιά μεγάλωναν, αφού μεγάλωναν κάτι έπρεπε να ετοιμάζεις για να δώσεις συνέχεια.
BV: Η διοίκηση φταίει;
Ντε Φαρία: Πιστεύω ότι υπήρξε κακός προγραμματισμός, ή καθόλου προγραμματισμός. Κοιτάζανε το σήμερα και δεν κοιτάζανε το αύριο και αν κοιτάς το σήμερα το αύριο δεν έρχεται…
BV: Αυτά τα χρόνια ο ΠΑΣ σου ζητούσε βοήθεια;
Ντε Φαρία: Θυμάμαι ήρθε ο Αναστασίου και μου πρότεινε να συνεργαστούμε αλλά διαφώνησα σε κάποια πράγματα γιατί μου αρέσει να είμαι εγώ ο υπεύθυνος κι έτσι δεν προχώρησε…Μετά ξανά έγινε μια συζήτηση με έναν που ήτανε δήμαρχος, μέσω του προέδρου του συνδέσμου φιλάθλων «Ταύροι». Εγώ του είπα θέλω μια συγκεκριμένη γραμμή που δεν ήθελα να την χαλάσω…γιατί είναι επιτυχημένη.
BV: Δεν ήθελαν δηλαδή ούτε αυτοί να μπούνε στον δικό σας σχεδιασμό…Θέλανε δικό τους.
Ντε Φαρία: Ναι. Γιατί όπως καταλαβαίνετε σήμερα το χρήμα κάνει κουμάντο στο ποδόσφαιρο…Αλλά ο ΠΑΣ …ο AJAX δημιουργήθηκε χωρίς χρήματα.
BV: Μα εκεί ήταν η επιτυχία και ο θρύλος. Σου ζητήσανε ποτέ να προτείνεις κάποιο παίχτη ή να δώσεις πληροφορίες για κάποιον;
Ντε Φαρία: Με πήραν μια φορά για να με ρωτήσουν για ένα δυο Βραζιλιάνους αλλά δεν τους ήξερα και δεν μπορούσα να εκφράσω γνώμη…
BV: Ποια εποχή;
Ντε Φαρία: Το 80-82 Πριν 20-25 χρόνια.
BV: Παρακολουθείς την πορεία του ΠΑΣ. Ποιόν θεωρείς καλύτερο πρόεδρο από αυτά που είδες ή έζησες ή άκουσες στην πορεία;
Ντε Φαρία: Κοιτάξτε, ο Τσουκανέλης για μένα ήταν ο καλύτερος. Η χημεία μου μαζί του ήταν ιδανική. Εγώ έζησα στο “Παλλάδιο”. Η κλινική του ήταν δίπλα. Πήγαινα εκεί, συζητάγαμε πέντε λεπτά και τα βρίσκαμε.
BV: Ο Παπαδόπουλος;
Ντε Φαρία: Αγαπούσε τον ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΙΝΑ αλλά είχε κάποια στοιχεία, κάποιο τρόπο σκέψης,… που πολλές ήταν για τον εαυτό του και αποδείχθηκε στην πορεία, ο ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΙΝΑ φρέναρε.
BV: Πιστεύεις ότι το φρενάρισμά του οφείλετε και σε αυτόνq; Δεν έκανε σωστές κινήσεις και δεν φρόντισε να δημιουργήσει σωστή διάδοχη κατάσταση; Έχει ευθύνες σε αυτό το θέμα; Γιατί ήταν χρόνια και πρόεδρος και παράγοντας.
Ντε Φαρία: Ε.. Βέβαια…βέβαια… και παράγοντας… και είχαν περάσει τότε τα μηνύματα στα Γιάννινα ότι μετά τον Τσουκανέλη ήταν ο πιο σκληρός παράγοντας πάνω στον οικονομικό τομέα. Σε αυτό τον τομέα μπορούσε να βοηθήσει πολύ τον ΠΑΣ…
BV: Το έκανε;
Ντε Φαρία: Η βοήθεια του ήταν προσωρινή…
BV: Ήταν αυτός που πούλησε τον Αλβαρέζ όμως… Πήρε λεφτά η ομάδα;
Ντε Φαρία: Δεν πήρε πολλά.
BV: Πόσα είχε πάρει;
Ντε Φαρία: Δεν θέλω να μπω σε νούμερα… Δεν πήρε πολλά γιατί υπήρχα κι εγώ στην μέση και εδώ το θέμα δεν ήταν να πάρει λεφτά αλλά πώς να βοηθηθεί ο Αλβαρέζ.
BV: Γιατί λοιπόν ο Παπαδόπουλος έπρεπε να δώσει έναν παίχτη που δεν συνέφερε εμπορικά την ομάδα;
Ντε Φαρία: Γιατί θα χανότανε ο παίχτης. Θα έχανε και τα αυγά και τα καλάθια που λέτε εδώ.
BV: Έτσι όμως το πολύ – πολύ να μην ξανά έπαιζε μπάλα ο Αλβαρέζ στην Ελλάδα…
Ντε Φαρία: Δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Ήταν ο Παναθηναϊκός. Είναι αυτό που σας είπα. Η Αθήνα είναι πάντα η Αθήνα.
BV: Αναγκάστηκε δηλαδή ουσιαστικά να τον ξεπουλήσει τζάμπα σε σχέση με την αξία του..
Ντε Φαρία: Ναι…Ναι.. Ο ΠΑΣ έχασε τον γκολτζή του. Εμπορικά, έπρεπε να πάρει περισσότερα λεφτά ο ΠΑΣ.
BV: Ποιος τον πήγε τελικά στον Παναθηναϊκό;
Ντε Φαρία: Εγώ.. Ήμουν προπονητής τότε στον Παναθηναϊκό το ΄79 και τον έφερα.
BV: Τον σύστησες εσύ;
Ντε Φαρία: Τον ήξεραν και μάλιστα ο κ. Μαντζαβελάκης μου είπε να πάρουμε μαζί και τον Κοντογεωργάκη… τους δυο κυνηγούς. Του λέω δεν το κάνω αυτό εγώ γιατί έχω μια ηθική υποχρέωση με τον ΠΑΣ Γιάννινα. Να πάρω έναν, θα δω τι μπορώ να κάνω…και τους δυο όχι. Πρώτα – πρώτα όλη η Ήπειρος, εκεί που με αγαπούσαν θα με μισούσαν.
BV: Υπήρξαν αντιδράσεις τότε στα Γιάννινα;
Ντε Φαρία: Ναι, γιατί ο Αλβαρέζ ήταν το Α και το Ω στον ΠΑΣ όπως και στον ΠΑΟ μετά. Βγήκε πρώτος σκόρερ τρεις φορές…
BV: Στα ανταλλάγματα υπήρχαν εκτός από χρήματα και ποδοσφαιριστές όπως ο Βασίλης Καραϊσκος, που όμως πήγε στον Ο.Φ.Η. και δυο τρεις ακόμη που δεν ήρθαν ποτέ… Τι έγινε τότε;
Ντε Φαρία: Υπήρχε μια συζήτηση μεταξύ Μαντζαβελάκη και Παπαδόπουλου, μάλιστα ο Παπαδόπουλος πήγε να εκμεταλλευτεί και μια κατάσταση οικονομικά (υπέρ του ΠΑΣ). Τότε του λέω… «ξέρετε ποιος τον έφερε, ξέρετε τι πήρε, ξέρετε τι δώσατε…μην κόβετε την τύχη στο παιδί». Τελικά βρήκαμε την άκρη, ήρθε ο Αλβαρέζ και έμεινε εδώ. Είχε πολλά οφέλη που στα Γιάννενα δεν θα μπορούσε να τα είχε.
BV: Οι παίχτες ανταλλάγματα γιατί δεν ήρθαν;
Ντε Φαρία: Αυτό είναι θέμα διοικήσεων. Δεν ξέρω τι ακριβώς έγινε…Ο Αλβαρέζ πάντως ήταν αποφασισμένος να έρθει στον ΠΑΟ. Μάλιστα δεν ήθελε να ξαναγυρίσει πίσω στα Γιάννινα, κάποια στιγμή που πήγε να χαλάσει η δουλειά. Του είπα θα γυρίσει πίσω και όλα θα βρεθούν. Στο ποδόσφαιρο όλα φτιάχνονται και ο Παναθηναϊκός και ο Ολυμπιακός στην Ελλάδα όταν θέλουν κάτι το πετυχαίνουν. Και έτσι έγινε και βρήκαμε την φόρμουλα. Για κάποιους παίχτες (από τα ανταλλάγματα) δεν ξέρω τι έγινε, πάντως είχα ακούσει πως δεν θέλανε να έρθουν στα Γιάννινα.
BV: Στην θέση του Αλβαρέζ έρχεται ο Εσπινόζα από τον Ατρόμητο. Τον πρότεινες εσύ;
Ντε Φαρία: Όχι… Όχι… καμία σχέση
BV: Ήταν ο άξιος αντικαταστάτης άραγε;
Ντε Φαρία: Ο Εσπινόζα όταν ήρθε στα Γιάννενα ήταν τριάντα ένα με τριάντα δυο χρονών και ήρθε για να τελειώσει την καριέρα του. Ο Αλβαρέζ όταν πήγε στον Παναθηναϊκό, πήγε για να ξεκινήσει μια μεγάλη καριέρα.. Εκεί είναι η διαφορά.
BV: Άρα ο μεγάλος χαμένος είναι ο ΠΑΣ Γιάννινα δηλαδή από την όλη υπόθεση..
Ο ΠΑΣ δεν κέρδισε τελικά από αυτή την ιστορία τίποτε…Απεναντίας εκεί που ετοιμαζόταν να κάνει την υπέρβαση του κόψανε τα φτερά…
Ντε Φαρία: Ε! Βέβαια…Δεν κέρδισε. Κέρδισε περισσότερο ο Αλβαρέζ, αλλά να μην ξεχνάμε ότι ο Αλβαρέζ είχε προσφέρει κάποια χρόνια στον ΠΑΣ, που τον πήρε σχεδόν τζάμπα.. Άρα δεν είχε κανένα λόγο η ομάδα να του κόψει τον δρόμο.
BV: Ίσως να έχεις δίκιο…Ο Κωνσταντόπουλος;
Ντε Φαρία: Για μένα ήταν από τους πιο αγνούς παράγοντες. Δεν είχε αυτό το στοιχείο το Ελληνικό που ξέρω και ξέρεις…
BV: Του «αρπαχτικού».
Ντε Φαρία: Ναι ..ναι…Δεν το είχε. Αγαπούσε πραγματικά και αγνά..
BV: Ο Αναστασίου;
Ντε Φαρία: Είναι αυτός που μπορούσε να δημιουργήσει και να τον φέρει ξανά τον ΠΑΣ στις μεγάλες δόξες.
BV: Τον έχεις σε μεγάλη υπόληψη..
Ντε Φαρία: Μίλησα δυο φορές μαζί του, μπορούσαμε να συνεργαστούμε και είχαμε τις ίδιες απόψεις αλλά δεν πήγα, που ήθελα να πάω, όχι για οικονομικούς λόγους αλλά γιατί δεν δεχόμουνα να είμαι με τον Γεωργιάδη…
BV: Δεν δεχόσουν να είσαι κάτω από τον Γεωργιάδη;
Ντε Φαρία: Όχι… Μου είπε να είμαστε δυο προπονητές. Εγώ δεν ήθελα όμως να είμαι ούτε από κάτω ούτε από πάνω… Είχα μια γραμμή εγώ που δεν άλλαζα.
BV: Είχες κάτι με τον Γεωργιάδη;
Ντε Φαρία: Όχι ..Όχι.. Καλός προπονητής πετυχημένος. Εγώ δεν μπορούσα να είμαι με άλλον…Τι να πάω να κάνω εγώ με τον Αντώνη;
BV: Πετυχημένος προπονητής ο Γεωργιάδης.. Τον βοήθησε και ο ΠΑΣ σε αυτό;
Ντε Φαρία: Σου είπα ..επαναλαμβάνω τα ίδια. Το κρεβάτι ήταν στρωμένο για όλους. Όποιος ήρθε πέτυχε. Είχα αφήσει το σεντόνι έτοιμο, στρωμένο και η νύφη πήγε και ξάπλωσε…
BV: Από τους νεότερους παράγοντες έχεις ακουστά κανέναν; Χρηστίδης;
Ντε Φαρία: Ο Χρηστίδης κι αυτός μου μίλησε κάποια στιγμή με τον Γκλίναβο. Τα δυο- τρία πρώτα χρόνια έδωσε στοιχεία ότι κάτι καλό μπορούσε να κάνει στην πορεία δεν βγήκε αυτό που περιμέναμε.
BV: Γκλίναβος;
Ντε Φαρία: Ο Γκλίναβος για μένα αγαπούσε τα Γιάννινα πραγματικά αλλά του έλειπε το κύρος και ήταν κι αυτός πολύ «αγνός». Έχασε λεφτά από τον ΠΑΣ, αλλά του έλειπε αυτό το στοιχείο που χρειάζεται… Το κύρος. Αυτό το κύρος που είχε ο Τσουκανέλης ας πούμε.
BV: Κολέμπας;
Ντε Φαρία: Δεν έχω άποψη.
BV: Κούγιας σήμερα;
Ντε Φαρία: Για μένα είναι ένας άνθρωπος της Αθήνας. Έχει ασχοληθεί με το ποδόσφαιρο σε διάφορες ομάδες. Πιστεύω ότι μπορεί να βοηθήσει τον ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΙΝΑ. Αυτό που δεν μου αρέσει από τον Κούγια είναι ότι για μένα είναι επαγγελματίας παράγοντας. Μόνο εκεί με ανησυχεί. Κατά τα άλλα έχει τα προσόντα και τις γνώσεις και έχει περάσει από ορισμένα πόστα εδώ στην Αθήνα που μπορεί να είναι χρήσιμα στο μέλλον για τον ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΙΝΑ.
BV: Επαγγελματίας παράγοντας ο Κούγιας αλλά μήπως τελικά στο Ελληνικό ποδόσφαιρο χρειάζονται επαγγελματίες παράγοντες;
Ντε Φαρία: Με το επαγγελματίας παράγοντας εννοώ ότι μέχρι σήμερα όλοι οι πρόεδροι που συζητάγαμε από τον Τσουκανέλη μέχρι τον Κολέμπα ήταν όλοι Γιαννιώτες…
BV: Ναι αυτό είναι ένα θέμα. Τι ζητάει λοιπόν ο Κούγιας στα Γιάννινα;
Ντε Φαρία: Γι αυτό σου είπα δεν θέλω να επεκταθώ πάνω σε πολλές λεπτομέρειες. Απλώς είναι επαγγελματίας παράγοντας. Αυτό το επαγγελματίας παράγοντας ο νοών νοήτω…
BV: Θα συμφωνήσω … Αλλά ο Κολέμπας δεν ήταν επαγγελματίας παράγοντας, απέτυχε όμως και έχασε και χρήματα, ο Χρηστίδης δεν ήταν, απέτυχε, ο Αναστασίου δεν ήταν, δεν κατάφερε να κάνει όμως τίποτε.. Απέτυχε.. Ο ΠΑΣ φθάνει κάποια στιγμή στο χείλος του γκρεμού και έρχεται ένας Κούγιας που να δεχθώ ότι είναι επαγγελματίας παράγοντας. Αυτός όμως τον τραβάει και τον σώζει από την καταστροφή.. Κανένας Γιαννιώτης εκείνη την εποχή δεν παρουσιάστηκε και παλιοί παράγοντες μάλιστα ήταν εξαφανισμένοι.. Ήρθε ένας ξένος από την Αθήνα και μας τράβηξε από το χείλος του γκρεμού. Μήπως τελικά χρειαζόμαστε επαγγελματίες παράγοντες στα Γιάννινα που έχουν την εμπειρία και την γνώση του ποδοσφαίρου;
Ντε Φαρία: Οι επαγγελματίες παράγοντες μπορούν να έχουν μια θέση στα Γιάννινα. Αλλά το συναίσθημα του να είσαι πρόεδρος στα Γιάννινα και να είσαι Γιαννιώτης πιστεύω ότι είναι διαφορετικό…
BV: Δεν μπορεί να γίνει Γιαννιώτης ο Κούγιας;
Ντε Φαρία: Εσύ το βλέπεις;.. Εγώ ρωτάω εσένα…Το βλέπεις δυνατόν; Απλώς εγώ βλέπω ότι ο Κούγιας μπορεί να βοηθήσει τον ΠΑΣ αλλά και ο ΠΑΣ μπορεί να βοηθήσει πολύ τον Κούγια. Η Ήπειρος με τον ΠΑΣ είναι μαγαζί γωνία. Τώρα ποιος μπορεί να το εκμεταλλευτεί αυτό το μαγαζί γωνία; Είναι μαγαζί γωνία ο ΠΑΣ και ταλαιπωρείται τώρα 20 χρόνια και κανένας αυτό το μαγαζί γωνία δεν το εκμεταλλεύτηκε.
BV: Έχει λοιπόν ικανότητες ο Κούγιας να οδηγήσει τον ΠΑΣ και να εκμεταλλευτεί σωστά αυτό το μαγαζί…γωνία;
Ντε Φαρία: Ναι. Εγώ το πιστεύω. Μπορεί ο Αλέξης.
BV: Ας θυμηθούμε κάποιους προπονητές που πέρασαν από τον ΠΑΣ,
Νίκος Αλέφαντος;
Ντε Φαρία: Έχει δώσει εξετάσεις σαν προπονητής, έχει καλές γνώσεις. Το πρόβλημα του είναι άλλο. Σεβαστός είναι. Έβγαλε ένα βιβλίο και είναι ο μόνος από όλους τους προπονητές που πέρασαν από τον ΠΑΣ που παραδέχεται πως όταν πήγε στην ομάδα βρήκε μια κατάσταση στρωμένη και παραδέχεται και την προσφορά μου. Δεν «μασούσε» ο Αλέφαντος. Όσοι προπονητές ήρθαν μετά από εμένα φέρανε κάποιους παίχτες και καλούς, αλλά στις συγκεκριμένες θέσεις κανέναν.
BV: Γεωργιάδης;
Ντε Φαρία: Από τους κορυφαίους Έλληνες προπονητές. Η εμπειρία του βοήθησε πολύ στα Γιάννινα. Πέρασε μια προσωπικότητα στους παίχτες. Παρ΄ όλα αυτά δεν έκανε πολλές προσθήκες αφού τα βρήκε όλα στρωμένα…
BV: Γκμοχ;
Ντε Φαρία: Κάτι πήγε να γίνει με αυτόν…Βρήκε βέβαια και τους ξένους στα τελειώματα.
Πήγε να κάνει μια μικρή επανάσταση. Έμαθα τότε πως ορισμένοι παίχτες το έβλεπαν λίγο τραβηγμένο αυτό. Ξέρω ότι υπήρχε μια διαφωνία μερικών και Αργεντινών, σε κάποια ζητήματα. Είχαν τα υπέρ τους και τα κατά. Οι Αργεντινοί όμως για να πούμε και την αλήθεια στον κόσμο όταν ήρθαν για πρώτη φορά στα Γιάννενα πεινάγανε …όταν ήρθε ο Γκμοχ δεν πεινάγανε…Αυτή είναι η διαφορά.. Εγώ ξέρω την ψυχολογία του παίχτη. Ξέρω τι είναι αυτός που πεινάει, τι θέλει στην ζωή και ξέρω τι είναι αυτός που έχει στην τράπεζα κάτι… Δεν είναι έτσι.. αλλά αυτή είναι και η Ελληνική νοοτροπία.
BV: Ήρθαν και σε ρήξη κάποια στιγμή..
Ντε Φαρία: Ναι. Εγώ πάντως προσωπικά ούτε με τους Έλληνες, ούτε με τα παιδιά είχα πρόβλημα. Και ο ΠΑΣ ήταν εκκλησία. Πειθαρχία; Παναγία βόηθα…
Και στον Βόλο και στον ΠΑΟ και στην Κόρινθο και στον Αθηναϊκό η πρώτη γραμμή η δικιά μου ήταν η πειθαρχία. Αν πετυχαίνεις αυτή από εκεί και πέρα όλα είναι εύκολα.
BV: Από τους νεότερους παίχτες που ήρθαν μετά από εσένα σου έκανε κάποιος εντύπωση; Ο Μπρετάνος ας πούμε, ήταν ο Έλληνας Κοντογεωργάκης…ο παιχταράς;
Ντε Φαρία: Ο Μπρετάνος, από τον λαιμό και κάτω, μόνο, είχε τρομερά προσόντα. Δεν τα συναντάς εύκολα, από τον λαιμό και κάτω όμως, από τον λαιμό και πάνω…
Γι αυτό και χάθηκε νωρίς. Κοίτα, μετά που έφυγα εγώ βγήκε ο Λιάκος, ο Παπαχρήστου, ο Μπονόβας, ο Παπαγγέλης, καλοί παίχτες, με στοιχεία καλά.
Ο Παπάζογλου, πρόσφερε πολλά κι αυτός. Αυτά τα παιδιά βγήκαν γιατί θέλανε να μοιάσουν στους Αργεντινούς, τους είχαν ινδάλματα και έτσι παίξανε κοντά τους καλή μπάλα. Τώρα τα τελευταία 15 χρόνια όμως δεν βγήκε κανένας… Κανένας!!
BV: Από τους πλέον νεότερους ο Γήτας κατάφερε και έκανε μεταγραφή στον Παναθηναϊκό. Τυχαία η μεταγραφή του άραγε με βάση την ασήμαντη παρουσία του σε αυτόν;
Ντε Φαρία: Πέρασαν και καλύτεροι παίχτες στον Παναθηναϊκό και δεν έπαιξαν. Η φανέλα του Παναθηναϊκού έχει απαιτήσεις. Πιστεύω ότι δεν ήταν η λύση που έψαχνε ο Παναθηναϊκός.
BV: Κι όμως με αυτούς τους καλούς παίχτες με στοιχεία που είπες πριν, η ομάδα κατέληξε σε μπαράζ (1983-84 με Πανιώνιο στην Λάρισα) και έχασε….
Ντε Φαρία: Ναι αλλά μην ξεχνάς πως τα παιδιά είχαν 10 χρόνια στην πλάτη τους πλέον. Ο Χριστός πέθανε στα 33. Δυστυχώς μετά τα 33 τους ποδοσφαιριστές αρχίζει να μην τους αισθάνεται το ποδόσφαιρο, άσχετο αν υπάρχουν μερικοί που συνεχίζουν να παίζουν τρία τέσσερα χρόνια ακόμη.
BV: Το μπαράζ ήταν το τέλος του AJAX;
Ντε Φαρία: Ήταν ένα χτύπημα…Οι παίχτες είχαν φτάσει σε μια ηλικία που δεν μπορούσαν να πάνε ενάντια στην φύση. Και επειδή δεν υπήρχε ο κατάλληλος προγραμματισμός να αντικατασταθούν αυτοί οι παίχτες τελείωσε και ο ΠΑΣ και ταλαιπωρείται από τότε μέχρι τώρα…
BV: Τι κάνουν σήμερα οι Αργεντινοί; «Τα.. παιδιά»… Ο Λίσα;
Ντε Φαρία: Είναι στην Αργεντινή. Καλά είναι έχει δύο ταξί και τα δουλεύει.
BV: Ο Μοντέζ;
Ντε Φαρία: Έχει μαγαζί που πουλάει χρηματοκιβώτια. Είναι πολύ καλά…Και αυτός ζει στην Αργεντινή.
BV: Αλβαρέζ;
Ντε Φαρία: Ο Αλβαρέζ δουλεύει 20-25 χρόνια στον Βαρδινογιάννη…και αυτό είναι μια μεγάλη επιτυχία γι αυτόν, γιατί εξασφάλισε το μέλλον του. Σε δυο χρόνια θα βγει στη σύνταξη.
BV: Είναι ο μόνος που πήρε πολλά λεφτά όμως με την μεταγραφή του στον ΠΑΟ.
Ντε Φαρία: Δεν τα αξιοποίησε όπως έπρεπε και εκεί τον κατηγορώ εγώ. Είναι όμως πολύ καλό παιδί και πολύ υπερήφανος. Η μεγάλη του αδυναμία ήταν τα αυτοκίνητα.
BV: Παστερνάκης;
Ντε Φαρία: Είναι καλά στην Αργεντινή. Δουλεύει σε μια αντιπροσωπία αυτοκινήτων που η γυναίκα του είναι διευθύντρια. Είναι μια χαρά…
BV: Γκλασμάνης, Κοντογεωργάκης είναι στα Γιάννινα. Πιστεύεις ότι είναι καλά;
Ντε Φαρία: Θα μπορούσαν να είναι και καλύτερα.
BV: Τους βοήθησε που έμειναν στα Γιάννινα;
Ντε Φαρία: Δεν μπορούσαν να κάνουν και διαφορετικά γιατί και των δυο οι γυναίκες τους είναι από τα Γιάννινα. Ο Γκλασμάνης έχει δυο παιδιά. Τα παιδιά σε κρατάνε…
BV: Θα έπρεπε λοιπόν να τους έχει αξιοποιήσει ο ΠΑΣ μιας και έμειναν στην πόλη;
Ντε Φαρία: Είναι μια υποχρέωση του ΠΑΣ. Εγώ πιστεύω ότι θα μπορούσαν να προσφέρουν σε κάποιο πόστο. Ο Κοντογεωργάκης μόνο στην τεχνική ηγεσία δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί γιατί είναι ευαίσθητος χαρακτήρας. Σε ένα πόστο όμως που έχει σχέση με το ποδοσφαιρικό τμήμα, ο κρίκος παιχτών διοίκησης ας πούμε θα του ταίριαζε, γιατί ο Κοντογεωργάκης είναι μια τεράστια προσωπικότητα στα Γιάννινα. Οι Τσουρλίδας, Γραμμενιάτης, ο Γκλασμάνης και τα άλλα παιδιά θα ήταν χρήσιμοι για «σκάουτερ» και προπονητές ακαδημιών. Σήμερα το παιδί του Γιαννιώτη των 10-15 χρονών μπορεί να μην ξέρει τον Τσουρλίδα αλλά από τον πατέρα του θα το ακούσει κι όταν το παιδί βλέπει ότι αυτό το όνομα είναι προπονητής του ψυχολογικά και μόνο θα βοηθηθεί. Γι αυτό σου λέω πως είμαι μακριά τα τελευταία χρόνια, δεν ξέρω τι φταίει, αλλά ο ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΙΝΑ πρέπει να λειτουργήσει διαφορετικά.
BV: Είναι κερδισμένα τελικά από τον ΠΑΣ τα παιδιά; Τους βγήκε σε καλό που ήρθαν στην Ελλάδα και στον ΠΑΣ Γιάννινα;
Ντε Φαρία: Βεβαίως.
BV: Δεν έχασαν δηλαδή, κέρδισαν. Τους έδωσε ο ΠΑΣ την ευκαιρία να φτιάξουν την ζωή τους..
Ντε Φαρία: Κοίταξε, πήρανε την ευκαιρία που δεν θα είχαν στην Αργεντινή. Τους βγήκε σε καλό. Θα μπορούσαν να είναι και καλύτερα.. Αλλά μην ξεχνάμε το ότι το να είσαι και καλύτερα εξαρτάται και από τον εαυτό σου. Φταίνε κι αυτοί που σήμερα δεν είναι πολύ καλύτερα. Εγώ τους το λέω. Για παράδειγμα όταν ο Αλβαρέζ πήγε στον Παναθηναϊκό εγώ του είπα να πάμε να πάρει δυο διαμερίσματα. Δεν ήθελε…
Αυτό ήταν και το λάθος του. Θα είχε σήμερα δυο διαμερίσματα, θα έμενε στο ένα θα νοίκιαζε το άλλο και θα ήταν μια χαρά. Δεν με άκουσε και σήμερα πληρώνει νοίκι. Πληρώνει νοίκι!! Πάλι καλά που έχει μια πολύ καλή δουλίτσα. Κι ο Γκλασμάνης δεν είναι πολύ καλά. Αυτά τα παιδιά πάντως δώσανε τα πάντα για τον ΠΑΣ Γιάννινα και γι αυτό τον κράτησαν ψηλά δέκα χρόνια.
BV: Γενικά είναι άνθρωποι που δώσανε και πήραν. Ισοπαλία. Κανένας δεν είναι αδικημένος, ούτε από τους μεν από την ομάδα ούτε από τους δε από τους ποδοσφαιριστές… Δεν υπήρξαν παράπονα δεν υπήρξαν κακόβουλες σκέψεις και ίσως αυτή η ισορροπία να άφησε και έναν καλό θρύλο. Μείνανε στην μνήμη του κόσμου μόνο τα καλά αυτής της εποχής και μόνο αυτά πλέον συζητούνται. Ίσως αυτό να δημιούργησε και τον θρύλο του ΠΑΣ.
Ντε Φαρία: Ναι, έτσι είναι.
BV: Εσύ θα μπορούσες να προσφέρεις τώρα σε κάποιο πόστο;
Ντε Φαρία: Με τα Γιάννινα με συνδέουν μεγάλοι δεσμοί. Αναγνωρίζω πως.. «ότι είμαι εδώ στην Ελλάδα το χρωστάω στον ΠΑΣ Γιάννινα»!!! Τώρα όμως με την προπονητική δεν ασχολούμαι.
BV: Πως θα μπορούσες να βοηθήσεις;
Ντε Φαρία: Υπάρχει ένας τρόπος. Δεν μου το ζήτησε ποτέ κανείς. Θα μπορούσα να βοηθήσω μήπως ξαναγίνει αυτό που έγινε το 71-72.
BV: Έχεις παίχτες που θα μπορούσες να φέρεις και να προσφέρουν πραγματικά στον ΠΑΣ και όχι με τεράστια οικονομικά ανταλλάγματα;
Ντε Φαρία: Βεβαίως…Βεβαίως…
BV: Θα έκανες μια πρόταση στον Κούγια να έρθει σε επαφή μαζί σου για κάποιους παίχτες που θα μπορούσαν να βοηθήσουν, σαν ένας άνθρωπος που πραγματικά αγαπάει και χρωστάει στον ΠΑΣ;
Ντε Φαρία: Αυτό που θέλω να πω στον Κούγια και σε κάθε παράγοντα του ΠΑΣ είναι ότι υπάρχει η δυνατότητα ο “AJAX της Ηπείρου” να ξαναγεννηθεί. Απλώς πρέπει να μελετήσεις καλά, να δεις και να πας να πάρεις αυτά που χρειάζεται, αυτά που πρέπει και αυτό που πονάει τον ΠΑΣ.
BV: Νίκος Αναστόπουλος, προπονητής…
Ντε Φαρία: Τον Νίκο τον παρακολουθώ από τότε που σταμάτησε το ποδόσφαιρο. Έχει καλά στοιχεία και εξέλιξη σαν προπονητής και πιστεύω ότι μπορεί να είναι χρήσιμος για τον ΠΑΣ.
BV: Του ταιριάζει ο ΠΑΣ με αυτόν τον κόσμο;
Ντε Φαρία: Δε υπάρχει προπονητής που να μην ταιριάζει με αυτόν τον κόσμο. Δεν υπάρχει. Όποιος έρθει και πάει να δουλέψει στον ΠΑΣ και ο πιο παράξενος προπονητής θα προσαρμοσθεί στον κόσμο. Ο κόσμος είναι το Α και το Ω του ΠΑΣ
BV: Μπορεί ο «Αναστό» να δώσει λύσεις σήμερα σε αυτόν τον ΠΑΣ Γιάννινα;
Ντε Φαρία: Μπορεί να βοηθήσει…Λύσεις που λες εσύ όμως… Θα σου πω μια κουβέντα ποδοσφαιρική. Χωρίς αυγά ομελέτα δεν γίνεται. Μπορείς να φτιάξεις μια ομελέτα χωρίς αυγά;
BV: Όχι…
Ντε Φαρία: Ε εγώ κάποτε αυτά τα αυγά πήγα και τα βρήκα για να τη φτιάξω.
BV: Την σημερινή ομάδα την παρακολουθείς;
Ντε Φαρία: Παρακολουθώ τα πάντα για τον ΠΑΣ. Έχει δυο τρεις καλές μονάδες, ειδικά ένα αριστεροπόδαρο σέντερ μπακ. Έχει και δυο τρεις όμως που θα έπρεπε να έχουν πάρει σύνταξη. Θέλει δουλειά η ομάδα αν σκοπεύει να φτάσει ψηλά. Αν θέλει να είναι σε μέτριο επίπεδο δεν χρειάζεται τίποτε παραπάνω.
BV: Μπορεί αυτή η ομάδα, όπως είναι σήμερα να χτυπήσει πρωτάθλημα Β΄ εθνικής;
Ντε Φαρία: Πιστεύω ότι μπορεί. Μπορεί.
BV: Ο Σανχούρχο;
Ντε Φαρία: Καλός παίχτης μπορεί να βοηθήσει αν είναι ο Σανχούρχο που ήξερα εγώ πριν δυο χρόνια. Έχει να παίξει μπάλα όμως έξι μήνες και προέρχεται από έναν σοβαρό τραυματισμό.
Τα Γιάννινα δεν πρέπει να πάνε και να ψάχνουν παίχτες από τον Άρη και από εδώ κι από εκεί. Πρέπει να φτιάξουν μια δική τους προσωπική ομάδα. Με δική τους προσωπικότητα. Αξίζει ο λαός της Ηπείρου να έχει μια τέτοια δική του ομάδα.
BV: Αν σου ζητούσαν εσένα σήμερα θα μπορούσες να τα βρεις;
Ντε Φαρία: Πιστεύω ναι. Με μια μελέτη δυο τριών μηνών. Για να μην κάνουμε λάθος. Να παρακολουθήσουμε τις εξελίξεις, Τι μας κάνει, τι δεν μας κάνει, τι μπορεί τι δεν μπορεί… Υπάρχει λύση.
BV: Πες μας ένα σημαντικό γεγονός που θυμάσαι, που σου έχει μείνει βαθιά χαραγμένο στο μυαλό σου.
Ντε Φαρία: Μου έχει μείνει ένας αγώνας στα Γιάννινα με την Άρτα που κερδίσαμε 5-0…
BV: Τοπικό ντέρμπυ…
Ντε Φαρία: Ναι…Αυτή ήτανε κόλαση. Λες ότι γινότανε πόλεμος γι αυτό το 5-0. Δεν ξέρω για ποιο λόγο. Αν κέρδιζε η ομάδα τον Παναθηναϊκό 5-0 δεν θα το πανηγύριζαν τόσο πολύ. Αυτό το 5-0 ήταν σαν να είχαν κερδίσει τα Γιάννινα ένα πόλεμο. Μετά κατάλαβα τις διαφορές που υπήρχαν στις δυο πόλεις. Λες και είχε γίνει κάτι το φοβερό. 14.000 κόσμος στο γήπεδο, δεν χωρούσε περισσότερο και άλλες 20.000 απ΄ έξω που δεν είχαν βρει εισιτήριο. Αυτό το παιχνίδι μου έμεινε… ήταν σημαδιακό και δεν μπορούσε να δώσει την αξία του λόγω της τεράστιας αντιπαλότητας.
BV: Ήταν διαφορετικός ο κόσμος, οι καταστάσεις…
Ντε Φαρία: Ναι …Εγώ εκείνη την εποχή και τα παιδιά δεν μπορούσαμε να κυκλοφορήσουμε στον δρόμο. Όπου μας συναντούσαν μας αποθεώνανε.. Ήταν κάτι το ανεπανάληπτο…
BV: Άλλοι αγώνες που δεν θα ξεχάσεις;
Ντε Φαρία: Θυμάμαι ένα φιλικό με τον Παναθηναϊκό στην Λεωφόρο. Τότε ο Παναθηναϊκός είχε αγωνισθεί στο Ουέμπλει. Στον αγώνα λοιπόν αγωνίσθηκαν περίπου οι ίδιοι παίχτες που είχαν παίξει με τον AJAX. Το γήπεδο ήταν γεμάτο, δεν έπεφτε καρφίτσα και οι περισσότεροι ήταν Γιαννιώτες. Η δική μας η ομάδα δεν παιζόταν και οι του Παναθηναϊκού θέλανε οπωσδήποτε να κερδίσουν. Δεν μπορούσαν να δεχθούν ότι αυτοί που έπαιξαν στο Ουέμπλει δεν μπορούσαν να κερδίσουν τα Γιάννινα. Έτσι άρχισαν να εκνευρίζονται. Σε κάποια διεκδίκηση της μπάλας ο Ντεμέλο αντάλλαξε κάποιες βρισιές με τον Παστερνάκη. Οι γλώσσες βλέπετε μοιάζουν κι έτσι κατάλαβε ο ένας τι έλεγε ο άλλος. Κι εκεί έγινε χαμός. Μπουνιές, φασαρία, ξύλο με όλους όσους ήταν στον αγωνιστικό χώρο. Ο Κωνσταντίνου έπιασε το χέρι του Λίσα και το χτύπαγε στα κάγκελα κι έτσι του το έσπασε. Ο Λίσα είχε έρθει εκείνη την ημέρα αεροπορικώς από την Αργεντινή. Έφθασε στις τρεις το μεσημέρι και αμέσως πήγαμε και τον πήραμε από το αεροδρόμιο. Στις εννιά το βράδυ της ίδιας μέρας τον βάλαμε κι έπαιξε με τον Π.Α.Ο. και του σπάσανε το χέρι…στον πρώτο του αγώνα στην Ελλάδα.. Μετά ο Λίσα πήγε στο νοσοκομείο να του βάλουν γύψο και έμεινε δυο μήνες έξω από τα γήπεδα. Αργότερα που πήγα στον Παναθηναϊκό και συζήτησα αυτό το γεγονός με τον Βασίλη (Κωνσταντίνου) παραδέχθηκε το λάθος του και ζήτησε συγνώμη. Ξαναπαίξαμε φιλικό αργότερα στα Γιάννινα και τους κερδίσαμε 2-1.
BV: Άλλον αγώνα με μεγάλη ομάδα του κέντρου επίσημο είχες δώσει;
Ντε Φαρία: Ναι, με τον Ολυμπιακό για το κύπελλο. Δυο με δυόμισι μήνες μετά το φιλικό με τον Παναθηναϊκό. Κι εκεί το γήπεδο ήταν γεμάτο και υπήρχε κι άλλος τόσος κόσμος απ έξω. Ήταν για ημιτελικά. Δεν είμαι σίγουρος ή στους οκτώ ή στους τέσσερις. Χάσαμε στο 90΄. Χτύπησε ένα κόρνερ ο Δαβουρλής και ο Λίσα μπλόκαρε την μπάλα. Πήδηξε τότε ο Τριαντάφυλος με τον Σιώκο, πιάσανε τον Λίσα με τα χέρια και τον βάλανε μέσα στα δίχτυα. Ο διαιτητής έδειξε …γκολ και έτσι χάσαμε.
BV: Το ίδιο σκηνικό θα συμβεί μετά από χρόνια στο Άργος σε έναν αγώνα με την ΑΕΚ. Το κόρνερ τότε το χτύπησε ο Μίμης Παπαϊωάννου, μπλόκαρε ο Λίσα πάνω στην γραμμή και ο διαιτητής έδειξε γκολ… Κάπως έτσι κέρδιζαν οι μεγάλοι τότε τον ΠΑΣ.
Ντε Φαρία: Ακριβώς.
BV: Αλήθεια, που συχνάζανε τότε τα παιδιά;
Ντε Φαρία: Αν είχανε πρωινή προπόνηση ξυπνούσαν νωρίς αν όχι ξυπνούσαν αργά και πήγαιναν μια βόλτα στο μόλο, μετά προπόνηση και το βραδάκι ένα σινεμά. Αυτή ήταν η ζωή τους..
BV: Κάνανε καλή ζωή δηλαδή;
Ντε Φαρία: Ναι…Δεν υπήρχαν και αυτά που υπάρχουν σήμερα.
BV: Καπνίζανε πάντως. Αυτή ήταν η μόνη τους κατάχρηση;
Ντε Φαρία: Ναι. Καπνίζανε όλοι εκτός από τον Γκλασμάνη.
BV: Τελειώνοντας…Τι μήνυμα θα έδινες στα Γιάννινα, στους οπαδούς, στους παράγοντες με αφορμή την συμπλήρωση των σαράντα χρόνων ζωής του ΠΑΣ.
Ντε Φαρία: Στα 40 χρόνια ο ΠΑΣ αξίζει καλύτερη τύχη. Το σπίτι που πρέπει να ανήκει ο ΠΑΣ είναι στην Α΄ εθνική. Αυτή η περιοχή που λέγεται Ήπειρος αξίζει να έχει ομάδα Α΄ εθνικής γιατί μετά από 4-5 ομάδες δεν υπάρχει ομάδα που να κόβει τα εισιτήρια που κόβει ο ΠΑΣ Γιάννινα, όχι μόνο εντός αλλά και εκτός έδρας. Τα Γιάννινα μετά τις τέσσερις γνωστές ομάδες όπου ξέρουμε ποιες είναι, είναι η πιο εμπορική ομάδα. Αυτό πρέπει όμως να το εκμεταλλευτούν οι ίδιοι οι παράγοντες του ΠΑΣ. Ξέρω ότι ο κόσμος ταλαιπωρείται τα τελευταία είκοσι χρόνια με αυτό το ανέβασμα κατέβασμα του ΠΑΣ. Πρέπει να βρουν την συνταγή του τι πρέπει να γίνει και να μην ψάχνουν ποιος φταίει και ποιος δεν φταίει. Έτσι δεν βρίσκουν άκρη. Τι μπορείς να κάνεις αύριο είναι το θέμα. Αυτό είναι και το μήνυμα.
Ας συνεχίσουν την προσπάθεια με τον Νίκο και τον Αλέξη τον Κούγια.
Δεν είναι εύκολο αλλά μπορούν.
Χρόνια πολλά σε όλη την Ήπειρο και το 2007 να είναι σημαδιακό στον κόσμο και στον ΠΑΣ Γιάννινα.
Ο Γκομέζ Ντε Φαρία μετά την απομάκρυνση του από τον ΠΑΣ εργάσθηκε στην Κόρινθο, στον Αθηναϊκό, στο Ρέθυμνο, στον Παναθηναϊκό και στον Ολυμπιακό Βόλου τον οποίο ανέβασε και στην Α΄ εθνική. Στον Παναθηναϊκό κάθισε συνολικά δώδεκα χρόνια. Σήμερα ασχολείται με ακαδημίες ποδοσφαίρου και έχει σε μεγάλη εκτίμηση τον Γιώργο Βαρδινογιάννη. Είναι πλέον εδώ και είκοσι χρόνια μόνιμος κάτοικος Αθηνών ενώ συνεχίζει να ενημερώνεται ανελλιπώς για το Λατινοαμερικάνικο ποδόσφαιρο έχοντας άποψη και γνώση για τους περισσότερους ποδοσφαιριστές που αγωνίζονται εκεί. Συμβουλές του και υποδείξεις του ζητούν και ακολουθούν δεκάδες μάνατζερ, προπονητές, παράγοντες, Έλληνες και ξένοι.
Γιατί όχι και εμείς…
Ίσως ξανακοιτώντας το παρελθόν της ομάδος μας βρούμε εκεί την «μαγική» συνταγή για το πώς δημιουργούνται οι μεγάλες ομάδες.
Αυτός λοιπόν είναι ο μεγάλος Γκομέζ Ντε Φαρία…
Ο «στρατηγός» σύμφωνα με το σύνθημα των οπαδών μας…
Ο άνθρωπος που οραματίσθηκε και δημιούργησε τον θρυλικό «Άγιαξ της Ηπείρου».
Αυτός που η ομάδα μας του οφείλει τις ενδοξότερες σελίδες της ιστορίας της και που αν την άνοιξη του 1971 δεν ερχόταν στα Γιάννινα, η ιστορία του ΠΑΣ θα ήταν πολύ πιο διαφορετική αφού θα της έλειπε το πιο σημαντικό κεφάλαιο.
Γκομέζ Ντε Φαρία…
Ευχαριστούμε που η θεά τύχη σε έφερε κοντά μας και χάρη σε εσένα ο ΠΑΣ έχει σήμερα την δική του ξεχωριστή ιστορία.