Στην εφηβική ηλικία, το σώμα αναπτύσσεται με γρήγορο ρυθμό και χτίζει θεμέλια για τη μελλοντική φυσική δύναμη. Πολλοί μαθητές–αθλητές επιθυμούν να αυξήσουν τη μυϊκή μάζα τους, είτε για να ενισχύσουν την απόδοσή τους στο άθλημά τους είτε για να αισθανθούν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση με το σώμα τους. Ωστόσο, η δίψα για “γρήγορο αποτέλεσμα” συχνά οδηγεί σε λάθος επιλογές: αλόγιστη χρήση συμπληρωμάτων, υπερβολική κατανάλωση πρωτεΐνης, ακόμη και επικίνδυνες πρακτικές μειωμένης πρόσληψης ενέργειας.
Η μυϊκή ανάπτυξη στους εφήβους είναι μια φυσική διαδικασία που επηρεάζεται από την προπόνηση, τη σωστή διατροφή, την ξεκούραση και την ορμονική ωρίμανση. Δεν μπορεί και —κυρίως— δεν πρέπει να βιαστεί. Το σώμα χρειάζεται επαρκές «καύσιμο», όχι στέρηση. Μύθος είναι ότι για να “φουσκώσει” κάποιος χρειάζεται μονάχα πρωτεΐνη. Η αλήθεια είναι ότι ο μυς χτίζεται μέσα από ισορροπία θρεπτικών συστατικών, όπου κορυφαίο ρόλο παίζουν οι υδατάνθρακες — γιατί χωρίς ενέργεια, καμία πρωτεΐνη δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σωστά.
Η έμφαση λοιπόν πρέπει να δοθεί σε απλές αλλά σταθερές συνήθειες.
Ενδεικτικά:
• Τρία κύρια γεύματα την ημέρα και 2–3 σνακ ανάμεσα
• Κάθε γεύμα να περιέχει πηγή πρωτεΐνης, υδατάνθρακες και λαχανικά
• Ένα καλό σνακ αμέσως μετά την προπόνηση για αποκατάσταση
• Αργή και σταθερή αύξηση θερμίδων, χωρίς υπερβολές
• Αποφυγή πρόχειρου φαγητού ως «εύκολη λύση» για περισσότερες θερμίδες
Η προπόνηση δύναμης πρέπει να γίνεται με καθοδήγηση ειδικού για να αποφευχθούν τραυματισμοί. Το πρόγραμμα πρέπει να σέβεται την εφηβική ανάπτυξη: τεχνική πρώτα, βάρος μετά. Παράλληλα, ο ύπνος αποτελεί το “κρυφό συστατικό” της μυϊκής ανάπτυξης, καθώς εκεί το σώμα επιδιορθώνει τις μικροφθορές των μυών και τους δυναμώνει.
Σημαντικό είναι επίσης να αποφεύγεται η πρώιμη χρήση συμπληρωμάτων — πολλές φορές διαφημίζονται ως απαραίτητα, ενώ στην πραγματικότητα, όταν η διατροφή είναι σωστή, δεν χρειάζονται. Η ασφάλεια και η ποιότητα των προϊόντων δεν είναι πάντα εγγυημένες και γι’ αυτό η καθοδήγηση από πτυχιούχο διατροφολόγο είναι αναγκαία πριν την οποιαδήποτε λήψη.
Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε τον ψυχολογικό παράγοντα. Το κυνήγι ενός «ιδανικού σώματος» μπορεί να φέρει άγχος, εμμονές και απογοήτευση. Το σώμα κάθε εφήβου είναι μοναδικό. Η φυσιολογία, η κληρονομικότητα και η ωρίμανση εξελίσσονται με διαφορετικό ρυθμό για τον καθένα.
Όταν ο μαθητής–αθλητής εστιάζει στο τι μπορεί να κάνει το σώμα του και όχι στο πώς δείχνει μπροστά στον καθρέφτη, χτίζει μια σχέση δύναμης και σεβασμού με αυτό. Αυτή είναι η ουσία της υγιούς μυϊκής ανάπτυξης: ένα δυνατό σώμα που στηρίζει στόχους, όνειρα και μακροχρόνια αθλητική πορεία.
